Onderwijsvernieuwing in stroomversnelling, toch geven leerlingen voorkeur aan schoolboeken

Onlinelessen en -toetsen. Het lijkt al bijna een vanzelfsprekendheid. De digitalisering van het onderwijs nam een vlucht door de coronacrisis, maar leerlingen gaan toch het liefst naar school met een boek.

Door: Geert Veldstra | Friesch Dagblad

Op afstand, maar toch in één klas. Met apps als LessonUp of Kahoot is het volgens Piritta Poortenga, die Frans geeft op het Dockinga College in Dokkum, toch mogelijk. ,,Iedereen heeft dan tegelijk de app open waar de lesstof in staat en ik kan zien wie er online is en wie wanneer welke opdracht klaar heeft. Zo lijkt het toch net alsof je bij elkaar in de klas zit.”

Door de lockdown in maart moest Poortenga noodgedwongen wel al haar lessen omgooien. ,,Ik werk nu veel meer met dergelijke apps, ook toen de scholen weer even open mochten. Het voordeel is dat je het lesmateriaal ook kunt aanvullen met spelletjes of ander materiaal.”

Poortenga verwacht dat er na de coronacrisis ook meer digitale lessen gegeven worden. ,,Deze apps kun je ook prima in het klaslokaal gebruiken waarbij een leerling die thuis zit vanwege bijvoorbeeld een ziekte toch nog mee kan doen aan de les.”

Een uitkomst

Ook op Terschelling wordt met interesse gekeken naar de voordelen van afstandsonderwijs. ,,Het kan een uitkomst zijn voor bijvoorbeeld havoleerlingen die zo lang mogelijk op het eiland willen blijven”, zegt directeur Jannie Docter van ‘t Schylger Jouw waar leerlingen alleen een vmbo-diploma kunnen halen. Voor een havo- of vwo-diploma moeten zij naar de wal.

,,De leerlingen die later naar de universiteit willen, gaan naar de wal om de juiste voorbereiding te krijgen en dat zal wel zo blijven, maar voor de havisten die nu vier jaar op het eiland blijven zou het onderwijs op afstand een uitkomst kunnen zijn. Zij zouden dan bijvoorbeeld op het eiland alvast lessen kunnen volgen die op de wal worden gegeven.”

We zagen dat bij sommige leerlingen de cijfers echt omhoog gingen omdat ze zich thuis beter konden concentreren

Docter denkt hierbij ook aan leerlingen met ADHD of ADD die moeite hebben zich te concentreren. Voordat de scholen weer helemaal dicht moesten werkte ‘t Schylger Jouw met een hybride systeem waarbij er ’s ochtends fysiek les was op school en ’s middags thuis onderwijs.

Dit was vooral om te voorkomen dat de leerlingen in de pauze met elkaar naar de supermarkt gingen en daarmee het risico liepen op een besmetting. ,,We zagen dat bij sommige leerlingen de cijfers echt omhoog gingen omdat ze zich thuis beter konden concentreren. Wellicht kunnen we in de toekomst leerlingen met concentratieproblemen de mogelijkheid bieden om een deel van de lesdag thuis te doen als het even niet zo goed gaat.”

Stroomversnelling

Poortenga’s collega Nico van der Woude, die Nederlands geeft in de bovenbouw van het Dockinga College, geeft ook aan dat de digitalisering van het onderwijs in een stroomversnelling is gekomen door de coronacrisis. ,,Je moet nu wel en je ziet dat docenten digitaalvaardiger zijn geworden.”

Hij benadrukt dat fysiek onderwijs toch wel het beste is. ,,Uit onderzoeken blijkt ook dat leerlingen dat het prettigst vinden. Maar als we fysiek en digitaal onderwijs op een goede manier kunnen combineren dan is er best winst te behalen. We moeten hier alleen wel kritisch naar blijven kijken. Digitaal is niet per definitie beter.”

Bij ons waren er leerlingen die fysieke klachten kregen omdat ze de hele dag naar een scherm zaten te turen

Wat Marije Groenendaal betreft gaat het papieren boek ook nog niet weg. ,,Bij ons waren er leerlingen die fysieke klachten kregen omdat ze de hele dag naar een scherm zaten te turen”, zegt de docent geschiedenis van rsg Magister Alvinus in Sneek. ,,De leerlingen vinden het heel fijn dat ze niet de hele tijd met hun gezicht boven een laptop of een ander device zitten.”

Extra handig

Wat haar betreft blijven wel de digitale toetsen en de digitale hulpmiddelen. Zelf maakt ze al jaren filmpjes als ondersteuning van de les. ,,Zo kun je met beelden in een korte tijd iets begrijpelijk uitleggen wat later nog eens teruggezien kan worden. Nu de lessen op afstand gegeven worden, is dat extra handig. Aan de views op YouTube kan ik zien dat er veel gebruik van gemaakt wordt. Daarnaast zie ik voordelen in digitaal toetsen. Voor onze school scheelt dat zo’n miljoen printjes per jaar.”

We moeten onder de huidige omstandigheden alle zeilen bijzetten om goed les te geven, maar als de crisis voorbij is moeten we evalueren

Wat Docter betreft staat het onderwijs sinds de coronacrisis aan de vooravond van grote veranderingen. ,,Het is voor het onderwijs een mooi moment voor een heroriëntatie. We moeten onder de huidige omstandigheden alle zeilen bijzetten om goed les te geven, maar als de crisis voorbij is moeten we eens goed evalueren welke voordelen we nu uit de huidige manier van lesgeven kunnen halen.”